Başlık
Makalenin başlığı makale ile uyumlu ve bir açıdan tüm makalenin tek bir cümlelik özeti gibi olmalıdır. Makale başlık seçimi kaliteli bir makalenin ilk göstergesidir. Bu nedenle çok uzun ve çok kısa başlıklardan kaçınılmalıdır. Örneğin:
Postcolonial Netherlands: Sixty-five Years of Forgetting, Commemorating, Silencing
(Gert Oostindie)
Özet
Başlıktan sonra bir makalenin en önemli kısmı özetidir. Bir okuyucu özeti okuduktan sonra makalenin geneli hakkında fikir sahibi olabilmelidir. Ancak daha önemlisi, özet kısmı hangi konuya, neden, nasıl yaklaşıldığının ve ne sonuç çıkarıldığının belirtilmesi gereken bölümdür. Özet, mümkün olduğu kadar kısa ancak mümkün olduğu kadar net olmalıdır.
Özet içerisinde aşağıdaki maddeler birer ikişer cümle ile kesinlikle belirtilmelidir.
- Net bir giriş cümlesi
- Çalışmanın yapılmasında gerek görülen sorunsal
- Çalışmanın argümanı/ları, teorik arka planı, kavramsal çerçevesi
- Çalışmanın hazırlanmasında izlenen yol ve metotlar (kullanılan kaynak türleri, arşiv, röportaj, ikincil kaynaklar)
- Çalışmanın literatüre katkısı, çalışmanın neden değerli olduğu
- Makalenin ulaştığı sonuç ve çıkarım
Giriş
- Çalışmanın girişinde makaleyi yazmaya karar verdiğinizde sizi cezbeden konulara değinmelisiniz. Bu minvalde giriş bölümü okuyucuda ilgi uyandırmalıdır. Çalışmanın neden yapıldığı, literatürdeki ne gibi bir eksiği kapatmayı hedeflediği neden sonuç ilişkisi içerisinde anlatılmalıdır. Bu açıdan makalenin argümantasyonu kuvvetli olmalıdır. Giriş bölümün sonuna doğru okuyucu makalenin devamına hazırlanmalı ve makalenin geri kalan bölümünde ne gibi konulara değinileceği kısaca yazılmalıdır.
- Metodoloji: Giriş kısmında çalışmanın yürütülmesi esnasında izlenen metodolojiye yer verilmesi gereklidir. Metodoloji ilgili konuyu ele alırken, sonuca ulaşırken nasıl bir yol izlediğinizi, nerelere odaklandığınızı, nasıl kaynaklar kullandığınızı ya da alandan nasıl bilgiler ürettiğinizi gösterir. Makalenizin “bilimsel” olmasındaki temel faktörlerden bir tanesi uygun bir metodolojiye sahip olmasıdır.
Akademik Üslup
- Makaleniz yazım dilinin dil bilgisi kurallarına uygun bir şekilde yazılmış olmalıdır.
- Terminoloji doğru kullanılmalıdır. Yeni kavram üretilmeye gidilmesinden ziyade kabul görmüş kullanımlar tercih edilmelidir.
- Uygun akademik üslup tercih edilmeli, günlük konuşma dilinden kaçınılmalıdır.
- Gereksiz uzun ve anlaşılması güç cümle öbekleri tercih edilmemelidir.
- Akademik bir makalede, fikirler net bir şekilde ifade edilmelidir. Paragraflar arasındaki bağlantı okuma akışının sağlanması açısından önemlidir. Her bir paragraf kendi içerisinde bir konuyu ele alırken bir sonraki paragraf bağlantılı başka bir konuyu ele almalıdır.
- Makale içerisinde yazarın yorumu ya da doğrudan keşfi olmayan her bir bilgiye mutlaka kaynak gösterilmelidir. Kaynaklar gösterilirken daha çok bilgiyi veren ilk yazara gidilmelidir. Bu mümkün değilse ilk yazarın da adı geçirilerek ikincil yazara atıfta bulunulmalıdır.
Literatür Taraması
Makalenin literatür kısmı, yazarın konu hakkında ne kadar arka plana ve bilgiye sahip olduğunun göstergesidir. Öte yandan konuya hakim olmayan bir okuyucunun konu hakkında literatürde mevcut tartışmaları ve önemli çıkarımları görmesi bu bölümde sağlanır. Literatürde atıfta bulunulacak kişilerin konu ile ilgili önde gelen isimler olması çok önemlidir. Böylece okuyucu konunun ana eksenine vakıf olabilir. Öte yandan ilgili konunun zamanla ne yöne doğru evrildiği ve yazarın makaleyi yazdığı zamanda en son ne durumda olduğu bu bölümde gösterilir. Literatür kısmı mümkün olduğunca detaylandırılmalıdır. Ancak sadece literatür kısmını detaylandırmak amaçlı uç bilgiler vermekten kaçınılmalı ilgili literatürün ekseninden kayılmamalıdır.
Tartışma
Makalenin tartışma kısmı yazarın fikirlerinin en belirgin bir şekilde görüldüğü yer olması nedeniyle oldukça önemlidir. Bu bölümde bulgular yorumlanmalı ve pozitif-negatif eleştiriler yapılmalıdır. Ayrıca bu bölümde çalışmanın güçlü ve zayıf yönlerine yer verilmelidir. Bu bölümde okuyucu sonuç bölümüne hazırlanmalıdır.
Sonuç
Çalışmanın genel bir değerlendirilmesi ile başlamalıdır. Bu bağlamda, makalenin sadece sonuç kısmını okuyan bir okuyucu genel olarak makalede anlatılan husus hakkında bilgi sahibi olmalıdır. Bulgular, çıkarım, konunun geleceğine dair tahminler sonuç bölümünde yer almalıdır. Ancak bu bölümde kesinlikle makale içerisinde anlatılan hususlar yinelenip tekrara düşülmemelidir.
Kaynaklar
Makalenin kaynakları hem nitelik hem nicelik açısından yeterli olmalıdır. Unutulmamalıdır ki makalenin “bilimselliği” metodolojisine bağlı olduğu kadar kullanılan kaynaklara da bağlıdır. Çok kaynak kullanmak her zaman kaliteli bir makale oluşturmayacağı gibi az kaynak kullanmak da yazarın konuya yeteri kadar hakim olmadığı anlamına gelebilir. Kaynak seçimleri daha çok arşiv kayıtlar, resmi kurum siteleri, kullanılan metot dahilinde alandan üretilen bilgiler, konuda önde gelen kişilerin katkıları, rüşdünü ispat etmiş akademik dergi makaleleri ve kitaplardan seçilmelidir.