Doğu Asya bölgesinden haftalık gelişmeler. Doğu Asya Haftalık Z Raporu‘nda bu hafta neler var?
Kuzey Kore: ABD uluslararası barış ve istikrarın temelini baltalamamalıdır
Kuzey Kore dış işleri bakanlığının resmi web sitesinde yayımlanan açıklamada, günümüzde dünyanın karşı karşıya olduğu en büyük tehlikenin, uluslararası barış ve istikrarın temellerini baltalayan ABD ve yandaşlarının tiranlığı ve keyfiliği olduğu açıklaması yapıldı. ‘’ABD’nin tek taraflı ve adaletsiz soğuk savaş zihniyeti ve partizan dış politikası nedeniyle uluslararası ilişkilerin yapısı yeni bir yapıya dönüşüyor’’ denilen açıklamada geçmişe bakıldığında, yıkıcı felaketlere ve kayıplara neden olan iki dünya savaşının patlak vermesinin köklerinin de emperyalistler sebebiyle olduğu vurgulandı. Ayrıca, NATO’nun Yugoslavya hava harekatları, Irak ve Afganistan savaşı örnekleriyle dünya barışı ve istikrarı, toprak bütünlüğü ve egemenliğin korunması konularında ABD ve Batı’nın iki yüzlü olduğundan bahsedildi.
Söz konusu açıklama Ukrayna krizinin ardından geldi. Kuzey Kore’ye göre krizin kökleri Rusya’nın meşru güvenlik taleplerinin göz ardı edilmesi ve ABD’nin keyfiliğine dayanmakta. ‘’Uluslararası medya ve uzmanların Ukrayna olayının temel nedeninin Avrupa’daki güç dengesinin bozulması ve Rusya’nın ulusal güvenliğinin NATO’nun tek taraflı genişlemesi tehdidi nedeniyle ciddi şekilde tehdit edilmesi olduğunu söylemesi tesadüf değildir.’’ Denilen açıklamada içinde bulunduğumuz çağın ABD’nin tek başına lider olduğu çağ olmadığı belirtildi.
Tarih: 26.02.2022
Kaynak: http://www.mfa.gov.kp/view/article/14444
G. Kore, yerli uzay roketini fırlatmak için ikinci bir girişimde bulunacak
Güney Kore 25 Şubat Cuma günü yaptığı açıklamada, ilk uçuşunun teknik aksaklıklar nedeniyle başarısızlıkla sonuçlanmasından yaklaşık sekiz ay sonra, kendi ürettiği uzay roketini Haziran ortasında fırlatmak için ikinci bir girişimde bulunmayı planladığını söyledi. Bilim bakanlığına göre, Nuri isimli roket, teknik aksaklıkları düzeltmek için daha fazla zamana ihtiyaç duyulduğundan, önceden planlanandan yaklaşık bir ay sonra, 15 Haziran’da fırlatılacak. Bakanlık, başlangıçta planlanan gecikmenin nedenini açıklayarak, “Bütün bu teknik iyileştirmeleri yapmak ve uçuş modelinin birinci, ikinci ve üçüncü aşamalarını bir araya getirmek ve uyduyu kurmak için yaklaşık bir ay daha gerekiyor.” dedi.
Geçen yıl Ekim ayında ülke, 700 kilometrelik bir hedef irtifaya başarılı bir şekilde ulaşan, ancak üçüncü aşama motoru daha önce yandığı için yapay bir uyduyu yörüngeye yerleştiremeyen KSLV-II olarak da bilinen ilk yerli uzay roketini fırlatmıştı.
Tarih: 25.02.2022
Kaynak: https://en.yna.co.kr/view/AEN20220225003000320?section=business/health
Güney Kore Rusya yaptırımları konusunda kararsız
Avrupa Birliği (AB) ve Japonya da dahil olmak üzere pek çok ülke, ABD’nin Ukrayna’ya saldırısı karşısında uyguladığı yaptırımlara katılıyor, ancak Güney Kore karar vermekte tereddüt ediyor. Dışişleri Bakanlığı’nın nükleer silahların yayılmasının önlenmesinden sorumlu eski bakan yardımcısı Mark Fitzpatrick, 23 Şubat’ta Amerika’nın Sesi’ne (VOA) yaptığı açıklamada, “Güney Kore, Amerika Birleşik Devletleri’nin bir müttefiki ve sorumlu bir üyesi olarak Rusya’ya yönelik yaptırımlar konusunda diğer demokrasilerle birlikte hareket etmeli” dedi. Dışişleri Bakanlığı Doğu Asya ve Pasifik işlerinden sorumlu eski dışişleri bakan yardımcısı Evans Revere, “Güney Kore, en güçlü ekonomik, siyasi ve siyasi unsurları empoze etmek ve uygulamak için ABD ve NATO da dahil olmak üzere uluslararası toplumla tam olarak iş birliği yapmalıdır. Durumun sadece ‘barışçıl bir şekilde çözülmesini’ talep etmek yeterli değil.’’ açıklamasında bulundu.
Tarih: 24.02.2022
Kaynak: https://www.chosun.com/politics/diplomacy-defense/2022/02/24/E5DJHGBFU5BE5NBEK52G2COXDA/
Çin’den Ukrayna ile müzakere çağrısı
Çin Devlet Başkanı Xi Jinping, Moskova’nın Ukrayna’yı işgal etmesinin ardından Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile yaptığı telefon görüşmesinde Ukrayna krizinin çözülmesini desteklediğini söyledi. Cuma günü devlet televizyonu CCTV’deki yayında Xi, “Ukrayna’nın doğusundaki durumun hızlı bir şekilde değiştiğine … [ve] Çin’in sorunu müzakere yoluyla çözmeleri için Rusya ve Ukrayna’yı desteklediğine” dikkat çekti.
Rus kuvvetleri, haftalarca süren diplomatik çabaların Putin’i askeri operasyonu başlatmaktan caydırmayı başaramamasının ardından, hava saldırıları başlatarak ve asker göndererek Ukrayna’ya yönelik tam ölçekli bir işgal başlattı. Pekin, kriz konusunda temkinli bir diplomatik çizgi izledi ve bunu bir “işgal” olarak adlandırmayı veya yakın müttefiki Rusya’nın eylemlerini kınamayı reddetti. Xi, Putin’le yaptığı görüşmede, “Soğuk Savaş zihniyetini terk etmenin, tüm ülkelerin makul güvenlik kaygılarına önem vermenin ve saygı duymanın ve müzakereler yoluyla dengeli, etkili ve sürdürülebilir bir Avrupa güvenlik mekanizması oluşturmanın” önemli olduğunu söyledi. Çin medyasının yaptığı açıklamaya göre Putin, Rusya’nın “özel askeri operasyon” başlatmasının nedenlerini sıraladı. CCTV’ye göre Putin, Xi’ye verdiği demeçte, “ABD ve NATO uzun süredir Rusya’nın makul güvenlik endişelerini görmezden geldi, defalarca taahhütlerinden caydı ve doğuya doğru askeri konuşlandırmayı ilerleterek Rusya’nın stratejik alt çizgisine meydan okumaya devam etti” dedi.
Tarih: 25.02.2022
Çin, Kuzey Kore ile iş birliği sözü verdi
Kuzey Kore devlet medyasının haberine göre, Çin Devlet Başkanı Xi Jinping, belirsiz bir “yeni durumda” Pekin ve Pyongyang arasındaki iş birliğinin önemini vurguladı. Kore Demokratik Halk Cumhuriyeti Devlet Başkanı Kim Jong Un, Çin Devlet Başkanı Xi Jinping’e gönderdiği olimpiyat mesajına verilen yanıtta, Çin’in olası bir yeni durumda, Çin ile Kuzey Kore arasındaki dostane ve işbirliğine dayalı ilişkileri sürekli olarak geliştirmeye, iki ülkeye mutlu bir yaşam sağlamaya, bölgesel barışa, istikrara, ilerlemeye ve refaha olumlu katkıda bulunmaya hazır olduğu belirtildi.
Kuzey Kore, Ocak ayında – 2017’den bu yana en güçlü füzesi de dahil olmak üzere – benzeri görülmemiş yedi silah testi gerçekleştirdi ve ABD ile müzakereleri dondurdu. Pekin, Pyongyang’ın en önemli müttefiki. İki ülkenin ilişkileri Kore Savaşı ile şekillendi. Kore Merkezi Haber Ajansı, söz konusu “yeni durumun” ne anlama geldiği konusunda daha fazla ayrıntı vermedi.
Tarih: 26.02.2022
Japonya ve ABD, Rusya’nın saldırganlığının etkisinin Avrupa’nın ötesine geçtiği konusunda hemfikir
Japonya ve ABD dışişleri bakanları, Rusya’nın Ukrayna’ya yönelik saldırganlığının etkisinin Avrupa’nın ötesine geçtiği ve güvenlik ittifaklarını güçlendirmenin Asya’da barışı sürdürmek için bir gereklilik olduğu konusunda anlaştılar. Dışişleri Bakanı Yoshimasa Hayashi, Rusya’nın Ukrayna’yı işgalini “saldırganlık” olarak nitelendirdi ve ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken ile yaptığı telefon görüşmelerinde bunun “durumda herhangi bir tek taraflı değişikliğe izin vermeyen uluslararası düzenin temellerini baltaladığını” doğruladığını söyledi. Hayashi gazetecilere verdiği demeçte, Rusya’nın uluslararası hukuku açıkça hiçe sayan eyleminin sonuçlarının “Avrupa ile sınırlı olmayacağını” ve Çin’in giderek daha iddialı olduğu Hint-Pasifik bölgesini de etkileyebileceğini söyledi. 25 dakika süren görüşmede Hayashi, ikilinin Rusya’yı “güçlü bir şekilde kınama” üzerinde anlaştığını söyledi.
Japonya Dışişleri Bakanı Yoshimasa Hayashi, 26 Şubat 2022’de Tokyo’da ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken ile yaptığı telefon görüşmesinin ardından gazetecilere açıklamalarda bulundu. Bir hükümet kaynağına göre, Hayashi Cuma gecesi Ukraynalı mevkidaşı Dmytro Kuleba ile telefonda görüşene kadar Japonya, Rusya’nın işgalinden bahsederken “saldırganlık” kelimesini kullanmadı. Yetkililer, Hayashi’nin Cumartesi günü basınla yaptığı görüşmede tekrarladığı saldırganlığa geçişe ABD ve diğer ülkelerin bu terimi kullanmaya başlamasından sonra karar verildiğini söyledi. Değişikliğin aynı zamanda Tayvan’ı anakara ile yeniden birleştirmek için askeri güç kullanımını meşrulaştırmak isteyen Çin’e karşı bir uyarı anlamına geldiğini söylediler.
Tarih: 26.02.2022
ABD savaş gemisi Tayvan Boğazı’ndan geçti
26 Şubat Cumartesi günü Tayvan ve Çin’i ayıran boğazdan bir ABD savaş gemisinin geçti. ABD Yedinci Filosu, Arleigh Burke sınıfı güdümlü füze destroyeri USS Ralph Johnson’ın Tayvan Boğazı’ndan geçişinin rutin bir geçiş olduğunu söyledi. Açıklamada, “Geminin Tayvan Boğazı’ndan geçişi, ABD’nin özgür ve açık bir Hint-Pasifik’e olan bağlılığını gösteriyor. Birleşik Devletler ordusu, uluslararası hukukun izin verdiği her yerde uçar, yelken açar ve faaliyet gösterir.” denildi.
Tayvan savunma bakanlığı, bir ABD gemisinin boğazdan geçtiğini doğruladı ve ordusunun “deniz ve hava alanındaki ilgili faaliyetleri tam olarak izlediğini ve durumun normal olduğunu” söyledi. ABD savaş gemileri, boğazda periyodik olarak tatbikatlar yapıyor ve genellikle Tayvan’ı ve çevresindeki suları kendi toprakları olarak iddia eden Pekin’den gelen öfkeli tepkileri tetikliyor.
Tarih: 26.02.2022
Kaynak: https://www.channelnewsasia.com/asia/us-warship-transit-taiwan-strait-2521306
Bir önceki haftanın gelişmeleri için: Doğu Asya Haftalık Z Raporu (14-20 Şubat 2022)